آیه 50 سوره صافات

از دانشنامه‌ی اسلامی

فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَسَاءَلُونَ

[37–50] (مشاهده آیه در سوره)


<<49 آیه 50 سوره صافات 51>>
سوره :سوره صافات (37)
جزء :23
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

در آنجا مؤمنان بعضی با بعضی به صحبت روی کنند.

پس برخی از آنان به برخی دیگر رو کرده از [حال] یکدیگر می‌پرسند.

پس برخى‌شان به برخى روى نموده و از همديگر پرس‌وجو مى‌كنند.

رو به يكديگر كنند و به گفت و گو پردازند.

(در حالی که آنها غرق گفتگو هستند) بعضی رو به بعضی دیگر کرده می‌پرسند...

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Some of them will turn to others, questioning each other.

Then shall some of them advance to others, questioning each other.

And some of them draw near unto others, mutually questioning.

Then they will turn to one another and question one another.

معانی کلمات آیه

«أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ ...»: بعضی از بهشتیان رو به بعضی دیگر کنند و ...

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ «50» قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ إِنِّي كانَ لِي قَرِينٌ «51» يَقُولُ أَ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُصَدِّقِينَ «52»

پس بعضى از آنان بر بعضى روى كرده و از يكديگر سؤال مى‌كنند. يكى از آنان گويد: مرا در دنيا همنشينى بود. كه پيوسته مى‌گفت: آيا تو از باوردارندگان (قيامت) هستى؟

«1». تفسير راهنما.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌8، ص: 31

أَ إِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً وَ عِظاماً أَ إِنَّا لَمَدِينُونَ «53»

آيا هرگاه مرديم و خاك و استخوان شديم (دوباره زنده شده و) جزا داده خواهيم شد؟

نکته ها

يكى از نام‌هاى قيامت، «يَوْمِ الدِّينِ»* است و «لَمَدِينُونَ» از دين به معناى جزاست.

پیام ها

1- در بهشت خاطرات دنيا فراموش نمى‌شود. «كانَ لِي قَرِينٌ»

2- در بزم‌هاى بهشتى كه بر تخت‌ها و روياروى يكديگر قرار گرفته‌اند به پرسش و گفتگو از هم‌نشينان دنيوى مى‌پردازند. «كانَ لِي قَرِينٌ»

3- همنشينى در دنيا با كفّار، با حفظ معتقدات دينى جايز است. «كانَ لِي قَرِينٌ»

4- نقل انكارها و سرزنش‌هاى مخالفان، جزء گفتگوهاى بهشتيان است. فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ‌ ... يَقُولُ أَ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُصَدِّقِينَ‌

5- كفّار هيچ گونه دليلى بر نبود معاد ندارند، آنچه دارند استبعاد و تعجب است. أَ إِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً ...

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ (50)

فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ‌: پس رو آوردند بعضى از ايشان به بعض ديگر، يَتَساءَلُونَ‌: سؤال كنند از احوال يكديگر و انعام و اكرام الهى را در باره خود به يكديگر خبر دهند.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


أُولئِكَ لَهُمْ رِزْقٌ مَعْلُومٌ (41) فَواكِهُ وَ هُمْ مُكْرَمُونَ (42) فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ (43) عَلى‌ سُرُرٍ مُتَقابِلِينَ (44) يُطافُ عَلَيْهِمْ بِكَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ (45)

بَيْضاءَ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ (46) لا فِيها غَوْلٌ وَ لا هُمْ عَنْها يُنْزَفُونَ (47) وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ عِينٌ (48) كَأَنَّهُنَّ بَيْضٌ مَكْنُونٌ (49) فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ (50)

ترجمه‌

آنگروه براى ايشانست روزى معلوم‌

ميوه‌هائى و آنان گرامى داشتگانند

در بهشت‌هاى پر نعمت‌

بر تختهائى رو بروى يكديگر

بگردش درآورده ميشود برايشان جامى از مشروب جارى‌

روشن كه خوشگوار است براى نوشندگان‌

نه در آن فسادى است و نه ايشان از آن مست ميشوند

و نزد ايشان است زنان فروهشته چشم سياه ديدگان‌

گويا آنها تخم مرغ پوشيده شده بپوستند

پس روى آورند بعضيشان بر بعضى با آنكه از يكديگر ميپرسند.

تفسير

بيان احوال بندگان مخلصين خدا است كه در آيه سابقه ذكر شد و آنكه از براى ايشان رزق معيّن معلومى است كه بايد بدون زحمت هر وقت بخواهند نزد آنها حاضر شود و آن ميوه‌هاى گوناگون بهشتى است كه واجد هر صفت مطلوب و فاقد هر عيبى از عيوب است علاوه بر آنچه طلب نمايند كه بپاس احترام و براى اكرام ايشان بايد حاضر گردد نزدشان در باغهائى كه جز نعمت در آنها چيزى نيست لذا باغهاى نعمت خوانده شده در كافى امام باقر عليه السّلام از پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم نقل فرموده در تفسير اولئك لهم رزق معلوم كه خدّام بهشت ميدانند آنرا پس مى‌آورند نزد اولياء خدا پيش از آنكه بخواهند از آنها آنرا و امّا فواكه و هم مكرمون براى آنستكه مايل بچيزى نشوند در بهشت مگر آنكه باحترام ايشان‌

جلد 4 صفحه 431

حاضر كرده شود نزدشان در حاليكه بر تختهاى خودشان در مقابل يكديگر تكيه نموده و از ديدار دوستان خودشان لذّت ميبرند و جوانهاى زيباى بهشتى جام شراب طهور را در مجلسشان بگردش درآورند و اوصاف آن شراب از اين قرار است كه از چشمه‌اى كه در بهشت جارى ميشود بيرون مى‌آيد و رنگش از شير سفيدتر و شفّاف و روشن است و رقيق و مصفّا و لطيف نورانى است و از بس لذيذ و خوشگوار است بايد گفت عين لذّت است براى نوشنده آن و در آن هيچ غائله و فسادى و ضرر و دردى نيست و طعم بدى از تلخى و تندى و گسى و غيرها ندارد و نه اهل بهشت از آشاميدن آن بمستى دچار شوند و در برابر ايشانند حوريانى كه از شدّت حيا چشم بزير اندازند و جز بمرد مؤمن خود نظر ننمايند و ديدگانشان درشت و سياهى آن غالب بر سفيدى است و در لطافت بدن و رنگ آن و نرمى و تازگى مانند تخم مرغ پخته پوست كنده يا تخم مرغ تازه از شكم مرغ بيرون آمده‌اند و اين معنى از كأنّهنّ بيض مكنون بنظر حقير رسيده ولى مفسّرين آنرا بتخم شتر مرغ كه در زير بال خود معمولا جاى ميدهد آنرا و محفوظ ميماند از غبار تفسير فرموده‌اند و گفته‌اند رنگ آن سفيد مشوب بمختصر زردى است و اين بهترين رنگهاى بدن انسان است لذا خداوند رنگ بدن حور العين را تشبيه بآن فرموده و در حاليكه ذكر شد كه بر تختها در برابر يكديگر نشسته‌اند با هم مشغول بصحبت ميشوند در معارف الهيّه و حوادث واقعه در دنيا و آنچه بر آنها گذشته از بدو خوب و احوال‌پرسى كامل مينمايند و هر يك شمه‌اى از حال خود را بيان مينمايد چنانچه بيايد انشاء اللّه تعالى و ينزفون بكسر زاء نيز قرائت شده است و قمّى ره فرموده يعنى منع نميشوند از آن.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


فَأَقبَل‌َ بَعضُهُم‌ عَلي‌ بَعض‌ٍ يَتَساءَلُون‌َ (50)

‌پس‌ رو ميآورند بعض‌ اهل‌ بهشت‌ ‌بر‌ بعض‌ ديگر و ‌از‌ يكديگر سؤال‌ و پرسش‌ ميكنند ‌از‌ حال‌ ديگران‌.

(تنبيه‌) ‌در‌ اخبار دارد مؤمنين‌ ‌که‌ ‌از‌ دنيا ميروند روح‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ميبرند ‌در‌ وادي‌ ‌السلام‌ نجف‌ اشرف‌ ‌که‌ بهشت‌ عالم‌ برزخ‌ ‌است‌ و روح‌ كفار ‌را‌ ميبرند برهوت‌ ‌که‌ جهنم‌ عالم‌ برزخ‌ ‌است‌ و چون‌ روح‌ مؤمنين‌ ‌را‌ ميبرند مؤمنيني‌ ‌که‌ قبلا ‌از‌ دنيا رفته‌ و ‌با‌ ‌او‌ آشنايي‌ و خويشاوندي‌ داشتند باستقبال‌ ‌او‌ ميآيند و ‌از‌ حال‌ آشنايان‌ ‌که‌ ‌در‌ دنيا بودند پرسش‌ ميكنند ‌اگر‌ هنوز زنده‌ هستند شرح‌ حال‌ ‌آنها‌ ‌را‌ بيان‌ ميكند و ‌اگر‌ ‌از‌ دنيا رفته‌ قبلا ميگويد چندي‌ قبل‌ ‌از‌ دنيا رفت‌ ‌آنها‌ ميگويند ‌پس‌ روح‌ ‌آن‌ ‌را‌ نياوردند نزد ‌ما معلوم‌ ميشود ‌که‌ برده‌اند ‌در‌ برهوت‌

جلد 15 - صفحه 152

جهنم‌ عالم‌ برزخ‌ و نظير همين‌ سؤال‌ ‌در‌ بهشت‌ ميشود ‌که‌ ميفرمايد فَأَقبَل‌َ بَعضُهُم‌ عَلي‌ بَعض‌ٍ يَتَساءَلُون‌َ و سؤال‌ ‌آنها‌ اينست‌ ‌که‌ ميگويد

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 50)- جستجو از دوست جهنّمی! بندگان مخلص پروردگار که طبق آیات گذشته غرق انواع نعمتهای معنوی و مادی بهشتند، ناگهان بعضی از آنها به فکر گذشته خود و دوستان دنیا می‌افتند، همان دوستانی که راه خود را جدا کردند و جای آنها در جمع بهشتیان خالی است، می‌خواهند بدانند سرنوشت آنها به کجا رسید.

آری! در حالی که آنها غرق گفتگو هستند و از هر دری سخنی می‌گویند «بعضی رو به بعضی دیگر کرده می‌پرسند ...» (فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلی بَعْضٍ یَتَساءَلُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع